ΤΟ ΧΟΡΩΔΙΑΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Ας ενημερωθούμε λιγάκι 

για τη θέση του χορωδιακού 

τραγουδιού στο ελληνικό 

εκπαιδευτικό σύστημα

Στο εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας προβλέπεται το μάθημα της χορωδίας, όσον αφορά τη γενική εκπαίδευση, να γίνεται μόνο σε προαιρετική βάση.

Στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση η χορωδία λειτουργεί μόνο κατά τις μεσημεριανές ώρες (14.00-16.00) στο πλαίσιο των δράσεων δημιουργίας και πολιτισμού. Λαμβάνουν μέρος, εφόσον το επιθυμούν, οι μαθητές που μένουν στο σχολείο μετά το πέρας των υποχρεωτικών μαθημάτων και προτείνεται κυρίως για όσους φοιτούν στις τέσσερις τελευταίες τάξεις. Στην πρωινή ζώνη δημιουργούνται χορωδίες, στα πλαίσια του μαθήματος μουσικής με σκοπό  την προετοιμασία των σχολικών εορτών χωρίς όμως να γίνεται επιλογή των παιδιών ανάλογα με τις φωνητικές και ακουστικές τους ικανότητες.

Στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση οι μαθητές συμμετέχουν προαιρετικά στη χορωδία και μέχρι δύο ώρες την εβδομάδα, εκτός ωρολογίου προγράμματος. Η αρμοδιότητα αυτή για τους εκπαιδευτικούς είναι υποχρεωτική, αποτελώντας τμήμα των καθηκόντων τους και η σχετική απασχόληση συνυπολογίζεται για τη συμπλήρωση του ωραρίου τους.

Το 1988 δημιουργήθηκε το πρώτο Μουσικό Γυμνάσιο με σκοπό την εφαρμογή πειραματικών προγραμμάτων και μεθόδων διδασκαλίας στον τομέα της αισθητικής παιδείας γενικότερα και της μουσικής ειδικότερα. Από τότε μέχρι σήμερα έχουν δημιουργηθεί 36 Μουσικά Γυμνάσια και Λύκεια σ’ ολόκληρη τη χώρα. Σε αυτά, οι μαθητές λαμβάνουν μέρος υποχρεωτικά σε κάποιο μουσικό σύνολο όπως χορωδία, ορχήστρα, παραδοσιακό σύνολο κ.ά.

Παρά τις αντίξοες συνθήκες που επικρατούν, κυρίως στα δημόσια σχολεία, λόγω έλλειψης υποδομής (ειδική αίθουσα μουσικής, μουσικά όργανα κλπ.), ελλιπούς επιστημονικής κατάρτισης των διδασκόντων και απουσίας εφαρμογής σχετικών διδακτικών μεθόδων, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αριθμητική αύξηση των σχολικών χορωδιών και βελτίωση του ποιοτικού επιπέδου των περισσοτέρων από αυτών.

Παράδειγμα αποτελεί η 4η Πανελλήνια Συνάντηση Σχολικών Χορωδιών που πραγματοποιήθηκε στην Καρδίτσα το Φεβρουάριο του 2012. Έλαβαν μέρος 52 σχολικές χορωδίες από την Ελλάδα και το εξωτερικό με στόχο την ενθάρρυνση των σχολικών μονάδων στη δημιουργία αξιόλογων χορωδιών.

Το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων το 2000 θεσμοθέτησε τη διοργάνωση ετήσιων Πανελλήνιων Μαθητικών Καλλιτεχνικών Αγώνων με σκοπό την καλλιέργεια της αισθητικής αγωγής των μαθητών και τη σύνδεση της παιδείας με τις τέχνες. Στους Μαθητικούς Αγώνες περιλαμβάνονταν μεταξύ των άλλων και Χορωδιακά φεστιβάλ διαγωνιστικού χαρακτήρα. Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια ο θεσμός έχει εξασθενήσει.

Το ρεπερτόριο των χορωδιών αποτελείται από έργα της ελληνικής μουσικής (παραδοσιακής και νεότερης), αποσπάσματα έργων της σοβαρής μουσικής καθώς και δημοφιλή τραγούδια διαφορετικών στυλ και μουσικών ρευμάτων. Βοηθήματα για τον εκπαιδευτικό αποτελούν το «Μουσικό Ανθολόγιο» για το Δημοτικό και το «Ανθολόγιο Μουσικών Κειμένων» για το Γυμνάσιο. Περιέχουν παρτιτούρες διαφόρων έργων και οδηγίες για τη διδασκαλία των τραγουδιών.

Πολύ σημαντικές χορωδίες έχουν δημιουργηθεί και σε πολλές σχολές των Πανεπιστημίων της χώρας και ιδιαίτερα στις Μουσικές. Αποτελούνται ως επί το πλείστον από φοιτητές των τμημάτων ή και πτυχιούχους με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το χορωδιακό τραγούδι.

Στα Ωδεία άρχισαν να λειτουργούν Τμήματα Διεύθυνσης Χορωδίας από το 2007. Έως τώρα οι ανάγκες όσων ήθελαν να σπουδάσουν Διεύθυνση Χορωδίας καλύπτονταν με σεμινάρια όπου δίδασκαν Έλληνες μαέστροι με τίτλους σπουδών από το  εξωτερικό.

Στις χορωδίες των ωδείων η φοίτηση των σπουδαστών, ιδιαίτερα αυτών των θεωρητικών μαθημάτων και της φωνητικής, είναι υποχρεωτική. Έτσι στα μεγαλύτερα ωδεία της χώρας λειτουργούν αξιόλογες χορωδίες με καταρτισμένους μουσικά χορωδούς. Το ρεπερτόριό τους καλύπτει όλες τις εποχές της μουσικής από την Αναγέννηση ως τις μέρες μας.

Κατά το ακαδημαϊκό έτος 2014-2015 ξεκίνησε στο τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιόνιου Πανεπιστήμιου, Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών, με κατεύθυνση: «Διεύθυνση Παιδικής και Σχολικής Χορωδίας». Από το επόμενο ακαδημαϊκό έτος (2015-2016) και ως σήμερα, λειτουργεί στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στην «Παιδαγωγική της Μουσικής» με τρεις κατευθύνσεις: «Μουσική Παιδαγωγική», «Διεύθυνση Σχολικής Χορωδίας» και «Διεύθυνση Παιδικής και Νεανικής Χορωδίας».

(της Λώρας Πετροπούλου)

greek.choirs.gr